لیقوان: زیباترین و پر برکت‌ترین روستای دامنه شمالی سهند
لیقوان، نام زیباترین و پر برکت‌ترین روستای دامنه شمالی سهند است که به عنوان مشهورترین منطقه ییلاقی آذربایجان شناخته می‌شود. موقعیت جغرافیایی لیقوان در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرک خاوران و شهر تبریز قرار دارد و با جمعیتی حدود ۷ هزار نفر، بزرگ‌ترین روستای آذربایجان به شمار می‌رود. طی سال‌های اخیر، لیقوان به دلیل تولید بیش از ۱۰۰۰ تن پنیر، به عنوان یکی از پررونق‌ترین روستاهای ایران شناخته شده است.
موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های طبیعی لیقوان
لیقوان همواره تحت تاثیر اقلیم سردسیری سهند است و سراسر دره لیقوان تا سهند را گدازه‌های آتشفشانی پوشانده است. دامنه‌های لیقوان پوشیده از چمنزارها و گلزارهای خودرو و وحشی است. برخی دانشمندان گیاهشناسی ایرانی و حتی انگلیسی، رشد نوعی گیاه معطر و کمیاب در دامنه شمالی سهند را در این منطقه ثبت کرده‌اند که به نام لیقوان شناخته می‌شود (ر.ک طواف سهند، ص۴۵، بهروز خاماچی). همچنین، دمای پایین هوا حتی در تابستان (حداکثر ۲۲ درجه سانتیگراد) باعث تولید شیر با کیفیت عالی و به تبع آن لبنیات بی‌نظیر و بی‌همتای خاورمیانه در لیقوان شده است.
تاریخچه مالکیت و اصول قانونی لیقوان
از آنجا که برخی از بزرگ‌ترین اربابان آذربایجان مانند حاج احتشام اصالتاً اهل لیقوان بودند و در این روستا سکونت داشتند، این منطقه به عنوان روستای بزرگ و معتبر در شمال سهند شناخته می‌شود. لیقوان با جمعیتی حدود ۷ هزار نفر، مالک قانونی کل دامنه شمالی رشته‌کوه‌های سهند است و روستاهای همجوار نیز در محدوده اراضی لیقوان قرار دارند.
ویژگی‌های منحصر به فرد پنیر لیقوان
ویژگی متمایز لیقوان و تولیدات آن این است که در دوره اصلاحات اراضی، مراتع شمالی سهند که متعلق به حاج احتشام بود، توسط اهالی لیقوان با سند شش دانگ خریداری شده است. اسناد این خرید و فروش با عنوان “اسناد هفت برگ” که توسط هفت فرزند حاج احتشام امضا شده، هنوز در دست بزرگان طایفه‌های لیقوان نگهداری می‌شود.
مقابله با تغییرات در طبیعت لیقوان
این مالکیت قانونی باعث شده که هیچ ارگان یا شخصی نتواند اقدام به تغییرات در طبیعت بکر شمال سهند کند. هرگونه اقدام غیرقانونی در این منطقه با واکنش‌های تند اهالی لیقوان روبرو شده است. به عنوان مثال، تعطیلی معادن سنگ و جلوگیری از طرح‌های بزرگ گردشگری در لیقوان به وضوح مشاهده می‌شود.
اقتصاد و صنعت پنیر در لیقوان
اهالی لیقوان معتقدند که تنها دامداران بومی و اصیل لیقوان حق نگهداری دام در مراتع این منطقه را دارند و هیچگونه دخل و تصرفی در این مراتع نباید صورت گیرد.
این قوانین نانوشته که میان اهالی لیقوان به رسمیت شناخته شده‌اند، عامل اصلی رشد اقتصادی این منطقه و همچنین رشد صنایع وابسته به دامداری و پنیر در لیقوان بوده است. مهاجرت معکوس لیقوانی‌ها از سراسر آذربایجان به این روستا نشان‌دهنده رونق این صنعت است. امروزه در لیقوان نه تنها خانواده‌ای پیدا نمی‌شود که با پنیر و دامداری ارتباط نداشته باشد، بلکه کلانشهر تبریز نیز از این صنعت بهره‌مند است و بسیاری پنیر لیقوان را با نام پنیر تبریزی می‌شناسند.
برای کسب اطلاعات بیشتر
برای کسب اطلاعات بیشتر، با کلیک در اینجا به صفحه اصلی سایت تولیدی فاخرلبن لیقوان هدایت می‌شوید.
تمایز پنیر اصل لیقوان با سایر پنیرهای کم‌کیفیت
همچنین جهت مطالعه نحوه تمایز پنیر اصل لیقوان با سایر پنیرهای کم کیفیت که به نام لیقوان به فروش می‌رسند، می‌توانید اینجا کلیک نمایید.
کمال تشکر،ناصح لیقوان
